پێشی بێمە سەر باسی کوچک، دەمەوێ وەبیر خۆمانی بهێنمەوە کە هەتا کۆتایی سالانی حەفتاکانیش، لە زۆربەی ناوچەکانی شاخاویی برادۆست و دەوروبەریدا، حەز لە یەکتر کردنی کچ و کوڕان شتێکی ئاسایی بوو. دەکرا دایک و باب ڕێگری مندالەکانیان بوبن لە بە یەکتر گەیشتن و هەولیان دابێ ببنە بەربەست، بەس قەت نەدەگەیشتە ئاستی کوشتن و لەناو بردنی جگەرگۆشەکانیان لەسەر خۆش ویستن. بەس چاولەدەری و داوێن پیسیی ژنی مێرددار و پیاوی ژندار ڕێگەپێدراو نەبوو و دەکرا هانا بردرابا بەر کوشتن یان تەمبێ کردن و هەتک کردن. دیارە کەسانێکی عەقل دڕوندە ئەو سەردەمیش هەبونە و هانایان بردیتە بەر کەپبڕین، سەرتراشین و ماست بەسەری تراشراودا کردن و هەتا دوایی.
بیستم ”لە گوندێک پیاوێکی ناخ ڕەش و دلپیس ژنێکی لایێق و ژیر و هەردەم ڕوخۆش و سەعبەتچیی دەبێت. هەردەم دەر و دراوسێ بە ڕوگەشی و لاقردیەوە لەگەلی دەدوێن. مێردەکەی دلپیسیی لێدەکات و هەر پێیدەلێ ( تۆ چاولەدەری، تۆ دەستت لەگەل فلانی تێکهەل کردووە، فلانە پیاوە لەبەر تۆ هاتن و چونمان دەکات). بەهەرحال مێردەکەی توشی دەروون نەخۆشی دەبێت و بە ژنەکەی دەلێ، ” ئەو گوندە بەجێدەهێلین و مال بار دەکەین دەچینە گوندێکی تر“. چەندە ژنە لەبەری دەپاڕێتەوە و پێیدەلێ، ”خەلکی ئەو گوندە باش و جیران خۆش و یارمەتیدەرن، پێویست ناکات لێرە بارکەین“. مێردەکە قبول ناکات و بڕیاری بارکردن جێبەجێ دەکات. لە ڕۆژی بار لە پێڕۆیانان پێکوچکەکان دەهێنی و لەسەر سەرباری بارێک باریان دەکات. مێردەکەی بە سەرسوڕمانەوە دەلێ ”کچێ ئەو بەردە قورسانە بۆ بار دەکەی، ما ئەو جێگایەی لەبۆی دەچین، بەردی لێنینە بیانکەینە پێکوچک؟ ژنەکەی وەلام دەداتەوە و دەلێ ”ما ئەو جێگایەی لەبۆی دەچین، نێرینەی لێنینە ئەگەر من داوێن پیس و چاولەدەر بم؟
هەر ئەوتۆ دەربارەی (پێکوچک)
ئەگەر کەسێک کرداری باش نەبان و لەبەر کردارەکانی باری کردبا، پێیاندەگۆت ” هەتا خاوەنی ئەو عەقل و کردارە خراپانە بێت، کوچک یان پێکوچکی لە هیچ جێگایەک بە تەنی نابن“. واتە ناتوانێ لە چ جێیەک تەواو بنەجی بێت و دامەزرێت. پێکوچک بەو بەردانەی ڕۆخی کوچک (ئاگردان) دەگۆترێ.
جارێک من و باپیرم لەبەر حەیوانی بوین، واتە شوان بوین. باپیر ناردمی بۆ ئاگر هەلکردن و چایە لێنان. چوم هندەک بەردی زۆر بەرزم هێنان و کردمە پێکوچک. ئاگرم کردەوە و پڕ سەر دارم کردن و کتریی چایەم لەسەر پێکوچکان دانا. هەرچەندە دار و چیلک و زلک و قەزەپم دەخستنە سەر ئاگری، گوڕی ئەوەندە بەرز نەدەبویەوە کە تێن بگاتە کتری و بکولێ. باپیرم هات و چاوی بەو پێکوچکان کەوت، یەکسەر گۆتی ”کوڕە عیسالۆک ئەو پێکوچکە بلندانە چنە داتناون؟ ئاخر چۆن تێنی ئاگری دەگاتە کتریێ لەو بەرزاییە. پێکەوە هندەک بەردی نەوی و نزممان هێنان و پێکوچکمان گۆڕین بۆ ئەوەی زوو کتریی چایە بکولێ. باپیرم گۆتی ”دەزانم مێشکت گەورەتر لەخۆی بیردەکاتەوە بۆیە پێکوچکی بەرز و گەورەت داناون. دوور نییە لە ژیانتدا هەر گەورەتر لەخۆت بیر بکەیتەوە.
واتای پەیڤەکان:
پێکوچک واتە بەرد یان ڕەخەکانی کوچک. کوچک واتە ئاگردان. بەرۆکی کوچکی واتە پێش ئاگردان و ئەو جێگایەی پەلەمۆری ڕادەمالدرێتێ و چایە و خواردنی لەسەر دادەنێن هەتا لەسەر نەرمە تێنێ دەکەلی، یانیش سارد نەبیتەوە. کەپ واتە کەپوو، دفن، لووت، قەپۆز، پۆز. لێرەدا پۆز، واتە لووت. بەس لە هندەک زاراوەدا پۆز، واتە قوون.
No comments:
Post a Comment