Wednesday, December 21, 2016

Salnamey Rengîn 2017


Hello everyone!I have just completed the 2017 Kurdish calendar, Salnamey Rengin.
You can view the photos on this page, and download a printable version by following the link below.
I hope you enjoy it! 
خوێنه‌رو سه‌رنجده‌رانی سالنامه‌ی ڕه‌نگین 
له‌گه‌ل سلاوو ڕێزو خۆشه‌ویستیمان، هه‌ر كه‌سێك حه‌ز ده‌كات سالنامه‌ی ئینگلیزی و كوردی هه‌لواسراو بێت به‌ دیواری ماله‌وه‌یان و منداله‌كانیان ئاشنا بن به‌ سال و ناوی مانگه‌كانی كوردی و به‌شێك له‌ ڕوداوه‌كان و چه‌ند په‌ندێكی پێشینان، له‌گه‌ل وێنه‌كانی سروشتیی كوردستان 
ده‌توانن ئه‌و لینكه‌ی خواره‌وه‌ داگرن و له‌ چاپخانه‌یه‌ك چاپی بكه‌ن. له‌گه‌ل سوپاسگوزاریمان

Salnamey Rengîn 2017






























Friday, December 16, 2016

ڕێز له‌ مرۆڤ و مرۆڤایه‌تی و ژیان و ژینگه‌ بگره‌ ئه‌ی مرۆڤگه‌ل.


ڕێز له‌ مرۆڤ و مرۆڤایه‌تی و ژیان و ژینگه‌ بگره‌ ئه‌ی مرۆڤگه‌ل.


خۆشه‌ویستان، چه‌ند په‌یڤێكی سۆزدارانه‌و هه‌ستیارانه‌تان ئاراسته‌ ده‌كه‌م، ئومێده‌وارم به‌ گه‌وره‌یی و پاكی و ژیری خۆتان لێم قبول بفه‌رمون و خوێندنه‌وه‌ی سودی هه‌بێت.

هه‌موومان هه‌لقولاوی سروشتین و هه‌روه‌ك گیاندارانیتر ڕوحمان له‌به‌ره‌و به‌ دلنیایشه‌وه‌ گشت ڕوح له‌به‌رێك هه‌ست به‌ ئێش و ئازارو مردن و له‌ یه‌كتر دابڕان  ده‌كات، به‌لام ئێمه‌ی مرۆڤ زمانمان هه‌یه‌و به‌ به‌راورد له‌گه‌ل گیاندارانیتر ژیرو هۆشیارترین و توانامان هه‌یه‌ بگرین، بنالێن، بكه‌نین، بێده‌نگ بین، هاوار كه‌ین، بئاخوین، شه‌ڕكه‌ین، ئاشتی كه‌ین و هه‌تا دوایی.

مێشكی مرۆڤ زۆر به‌هێزه‌و ده‌تواندرێ به‌كار بهێندرێ و ڕاهێنانی پێ بكرێی و به‌و هێزه‌ خواییه‌ مرۆڤ ده‌توانێ ئه‌وه‌نده‌ به‌ قولی ڕۆبچیته‌ بنج و بنه‌وانی ژیان و هه‌لسه‌نگاندنی ڕابردوو داهاتو، كه‌ ته‌واوی توانای بخاته‌گه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ی ژیانه‌كی ئاسوده‌ و ته‌باو ساده و گه‌ش بۆ خۆی و ده‌ورو به‌ری دابین بكات. ئه‌و جۆره‌ ژیانه‌ش ته‌نها به‌ ڕوحێكی لێبورده‌و سۆزدارانه‌و خۆنه‌ویست له‌ ئاست به‌رامبه‌رو ده‌وروبه‌ردا دێته‌ به‌رهه‌م. ئه‌و ڕوحه‌ لێبورده‌یه‌ش ته‌نها به‌ هۆشیاری و په‌روه‌رده‌یه‌كی ته‌ندروست داده‌مه‌زرێ.
مرۆڤی ژیرو لێبورده‌ هه‌رده‌م له‌ هه‌ول وته‌قه‌للای ئه‌وه‌دا ده‌بێت كه‌ مرۆڤایه‌تی خۆی به‌ كردار بسه‌لمێنی، ئه‌گه‌ر هه‌ر یه‌كه‌و لای خۆمان توانیمان به‌ كردار مرۆڤ بین و وه‌ك مرۆڤی ئاسایی ڕه‌فتار بكه‌ین، هه‌رگیز هه‌لناچین، توڕه‌ نابین، ده‌مارگیر نابین، به‌خیل نابین، ڕه‌زیل نابین، ته‌ممه‌ل و ته‌وه‌زه‌ل نابین، ته‌نها خۆ ویست و خۆپه‌رست نابین، خۆبه‌زلزان و ڕوح گه‌وره‌ نابین، خۆهه‌لكێش و قوده‌ و سینگ ده‌رپه‌ڕ نابین و به‌دوای نه‌فسی شۆم و سه‌ركێش و شه‌ڕخواز ناكه‌وین  و هه‌تا دوایی، 
ئه‌گه‌ر ئه‌و ڕه‌فتاره‌ به‌د و نابه‌جێیانه‌مان تێدا نه‌ما، ئیتر ده‌بینه‌ خۆشه‌ویستی گشت ئه‌وانه‌ی ده‌ورو به‌رمان و زۆر كه‌سی له‌خۆمان ژیرترو هۆشیارترو پڕ زانیاریتریش گوێ بۆ ئێمه‌ ڕاده‌گرن و پرسیارمان پێده‌كه‌ن و ده‌بینه‌ جێی باوه‌ڕو ئومێدو متمانه‌ی ده‌وروبه‌ر و ئاسوده‌گی. 
زۆر مرۆڤگه‌ل هه‌ن، به‌هۆی كورتبینیان ده‌رباره‌ی ژیان و مرۆڤ بون، ده‌ست له‌و ژیانه‌ گه‌ش و خۆش و له‌زه‌تداره‌ هه‌لده‌گرن و ئومێد له‌سه‌ر خه‌یالی نادیارو ناڕۆن هه‌لده‌چنن و خۆیان به‌و خه‌یاله‌وه‌ هه‌لده‌واسن و مرۆڤ بونی خۆیان له‌ده‌ست ده‌ده‌ن و ده‌بنه‌ بارگرانی و نه‌هامه‌تیش بۆ ڕوحی خۆیان و ژیانی ده‌ورو به‌رو گوێش له‌كه‌س ناگرن و سه‌دان كه‌سیش ئامۆژگاریان بكات، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی له‌ نه‌زانین و ناهۆشیاری خۆیان، ئه‌وه‌نده‌ خۆیان به‌ زاناترو بالاترو هۆشیاتر له‌وه‌ی به‌رامبه‌ریان داده‌نێن، ناتوانن له‌ قه‌لای بێ بنه‌مای نه‌زانین و گه‌مژه‌ییدا دابه‌زن و ڕێز له‌ به‌رامبه‌ریان بگرن و بزانن كه‌ هه‌ر سه‌رێك بیرو هزرو زانینی تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌و هه‌ر كه‌سه‌و ده‌توانێ به‌پێی تێگه‌یشتنی خۆی سودبه‌خش بێت و ئه‌وه‌نده‌ هۆشیاری وه‌رگرێت كه‌ به‌دكردار نه‌بێت. كه‌وایه‌ فه‌رموون باهه‌موومان له‌خۆمانه‌وه‌ ده‌ست پێبكه‌ین و ڕقمان له‌ هیچ مرۆڤێك نه‌بێت له‌سه‌ر جیاوازی بیرو دین و مه‌زهه‌ب و ڕه‌نگ و ده‌نگ و هه‌تا دوایی. 
چونكی سه‌رجه‌م هزرو بیرو بۆچون و ڕێبازه‌ ئاسمانی و زه‌مینیه‌كان ده‌ستكردی مرۆڤ خۆیه‌تی،هه‌موویشیان، وه‌ك ده‌گۆترێ ئاسمانی بن یان ڕامیاری و كۆمه‌لایه‌تی و زه‌مینی بن، هه‌رچه‌نده‌ هه‌موویشیان بۆ خزمه‌تی مرۆڤ داڕێزراون، به‌لام زۆر جاران مرۆڤ گه‌لێكی تونڕه‌و، ئه‌وه‌نده‌ به‌ توندی و بڕوایه‌كی قه‌تعییه‌وه‌ ڕۆده‌چنه‌ ناو ئه‌و ئادیا خه‌یالی وه‌همیه‌وه‌، پێیان خۆشه‌ هه‌رچی كۆمه‌لگا هه‌یه‌ كه‌ وه‌ك خۆی بیر نه‌كاته‌وه‌، بیانكاته‌ قوربانی بیركردنه‌وه‌كانی و بیانخاته‌ قڕكاری و نه‌هامه‌تی ته‌نها له‌پێناو ئایدیاكه‌یدا. 
وه‌ هیچ ڕێگاو هزرو دین و مه‌زهه‌ب و سیاسه‌تێكیش نییه‌ چ ئاسمانی وه‌ چ زه‌مینی كه‌ سه‌د ده‌ر سه‌د ڕاست و دروست و له‌ خزمه‌تی مرۆڤ و ژیان و خودا ناسین دابێت. هه‌رچی ملیشی بگرین و لێی بپرسین، سه‌د ده‌ر سه‌د ڕێبازی خۆی پێ ڕاست و دروسته‌و ئه‌وانیتری گشت پێ لاده‌رو گومراو هه‌له‌ن.
هۆشیاری مرۆڤ له ئارامی و له‌سه‌ره‌خۆیی و گوێڕایه‌لی بۆ به‌رامبه‌ره‌كانی جێگیر ده‌بێت. سه‌رجه‌م خوێندن و خوێندنه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌یه‌ مرۆڤ زانیاری زێده‌تر په‌یدا بكات و بتوانێت به‌رامبه‌ره‌كانی بخوێنێته‌وه‌ و له‌گه‌ل عه‌قل و ژیری ئه‌وانیتر هه‌لبكاو نه‌یانڕه‌نجێنی و ئه‌گه‌ر تێكنه‌گه‌یشتنێكیش ڕویدا، به‌زووترین ده‌م چاره‌سه‌ری بكات و نه‌هێلیت تێكنه‌گه‌یشتنه‌كه‌ بگاته‌ ئه‌و ئاسته‌ی ڕق له‌ یه‌كتر هه‌لگرتن و ئازاردانی یه‌كتر.
له‌ مێژوی مرۆڤایه‌تیدا هزاران دین و مه‌زهه‌ب هه‌بونه‌و گشتیان خۆیان به‌ پاكترین و خوداناسترین وه‌سف كردوه‌، كه‌چی به‌گیوره‌ی گۆڕان و سه‌رده‌م و هۆشیاری و به‌ره‌و پێشچونی زانست، ئێكسپایه‌ر بونه‌ و تاواینه‌وه‌ و له‌كار كه‌وتون.
ئێستا چینی مه‌لاو مووه‌زین و دینداری دینی ئیسلام تێكده‌رترین و تونڕه‌وترین و زه‌ره‌مه‌ندترین و خه‌ته‌رترینن له‌سه‌ر ژیان و مرۆڤایه‌تی. هه‌ر یه‌كه‌یان چه‌ندین ئایه‌ت و حه‌دیسیان له‌به‌ر كردوه‌ به‌بێ زیادو كه‌م و به‌بێ خۆهیلاك كردن به‌ خوێندنه‌وه‌ی زانست و به‌بێ بیركردنه‌وه‌، ئه‌و له‌به‌ر كراوانه‌ ڕۆژانه‌ ملیۆنباره‌ ده‌كه‌نه‌وه‌ و مێشكی مندالانی لێ پڕ ده‌كه‌ن و سه‌ر له‌ كۆمه‌لگا ده‌شێوێنن و ڕێگریان لێ ده‌كه‌ن بۆ بڕوا به‌ ژیان بون و به‌ره‌وپێش چون و ڕێز گرتن له‌ قانونی مه‌ده‌نی و ئازادیه‌كانی تاك و كۆمه‌لی مرۆڤه‌كان و هه‌رده‌میش به‌ زاریانه‌وه‌ گرتوه‌ و ده‌لێن خودا ئه‌مه‌ی فه‌رموو ئه‌وه‌ی فه‌رموو، وه‌ك بلێی خودا كورسی نشینێكی خۆپه‌رست و زۆدارو هیچ كاره‌ بێت و به‌رده‌وام داوا له‌و مرۆڤ گه‌ل و گێل و گه‌لحۆیانه‌ بكات بۆ ئه‌وه‌ی پڕوپاگنده‌ی بۆ بكه‌ن و په‌سن و سه‌نای گه‌وره‌یی بۆ بكه‌ن و فه‌رموده‌كانی به‌ گوێی جیهاندا بلاو بكه‌نه‌وه‌، به‌بێ ئه‌وه‌ی بیر بكه‌نه‌وه‌ و بلێن، ئه‌و خوداوه‌نده‌ گه‌وره‌یه‌ كه‌ دروستكه‌ری هه‌موو شتێكه‌، چ پێویستیی به‌ مرۆڤگه‌لێكی گێله‌وه‌ر هه‌یه‌ مه‌دح و سه‌نای بكه‌ن و به‌ ئه‌وانیتری بناسێنن؟
وه‌ك ده‌بینرێ، ڕۆژانه‌ قڕكاری و مالوێرانی و ئاواره‌یی و برسی كردن له‌سایه‌ی تونڕه‌وی و دیندارانی ئیسلامه‌وه‌ په‌ره‌ی پێده‌درێ، زۆر جاران بیر ده‌كه‌مه‌وه‌ و ده‌لێم چۆن ئه‌و مرۆڤگه‌له‌ی به‌ناوی خوداپه‌رستیه‌وه‌ ده‌بنه‌ سه‌به‌ب بۆ ئه‌و قه‌تل و عام و نه‌هامه‌تیانه‌، كه‌ی بیر ده‌كه‌نه‌وه‌ و ده‌لێن، خودایه‌ گه‌ر تۆ ئه‌و جیهانه‌ت پێ ته‌سلیح و ڕاست نه‌كرێته‌وه‌ و مرۆڤه‌كان نه‌خه‌یته‌وه‌ سه‌ر ڕێگای ڕاست و دروست، ئێمه‌ چین و چ هێزێكمان هه‌یه‌ كه‌ خۆمان له‌ تۆی خودا به‌ تواناتر دابنێین و داوای ته‌مبێ كردنی ئه‌و مرۆڤه‌ سه‌د ڕووه‌ بكه‌ین و ببینه‌ سه‌به‌ب بۆ خولقاندنی كاره‌سات و مالوێرانیی بۆ هزاران بێتاوان و بێئاگای كۆمه‌لگای به‌شه‌ریه‌ت؟
وه‌ پرسیارێكیش هه‌م ئاراسته‌ی خۆم و هه‌میش ئاراسته‌ی ئه‌و مرۆڤگه‌له‌ ده‌كه‌م كه‌ هه‌رده‌م ده‌لێین و ده‌لێینه‌وه‌ كه‌ فلان ئه‌وهای گۆت و فیسار ئه‌وها، ده‌لێم، ئێمه‌ چیمان پێیه‌و چیمان پێده‌گۆترێ بۆ خۆشتر كردنی ژین و ژینگه‌ی ئایینده‌؟ یان هه‌ر به‌رده‌وام ده‌بین له‌ گێڕانه‌وه‌ی مێژوو به‌بێ سودوه‌رگرتن لێی، به‌رده‌وام ده‌بین له‌ وێرانكاری؟
سوپاس بۆ خوێندنه‌وه‌تان.
عیسا سێودین
٦-٩-٢٠١٦


Wednesday, November 16, 2016

دۆزه‌خی كوردایه‌تی سەرکردەکانی باشوور

دۆزه‌خی كوردایه‌تی سەرکردەکانی باشوور


هه‌موو شۆڕشێكی ڕزگاری خواز ئه‌گه‌ر زانستی و خۆڕسك و له‌ چینی ژێرده‌سته‌ نه‌بێت، چینی ژێرده‌سته‌ نه‌ك ڕزگاری نابێت، به‌لكو زیاتر ده‌چه‌وسێندرێته‌وه‌، ته‌نها حوكمێكی چه‌وسێنه‌ر ده‌ڕواو حوكمێكیتری چه‌وسێنه‌رتر دێته‌ سه‌ركار. به‌رژه‌وه‌ندی زلهێزه‌كان وه‌های خواست كه‌ كوردانی عێڕاق بێنه‌ به‌كار هێنان و دژی سه‌ددامی دكتاتۆرو ڕژێمه‌كه‌ی ڕاپه‌ڕینیان پێ ئه‌جامدان و ناوچه‌ كوردنشینه‌كانی عێڕاق له‌ ڕژێم پاك كرانه‌وه‌. 

چونكی ئه‌و ڕاپه‌ڕینه‌ بێ به‌رنامه‌و زانست و پلان بو، هه‌ر له‌ هه‌مان مانگی ڕاپه‌ڕیندا، سه‌ددام تكریتی و ڕژێمه‌كه‌ی به‌شی ئه‌وه‌نده‌ هێزی سه‌ربازیان ڕێكخسته‌وه‌ كه‌ بتوانن كوردانی ڕاپه‌ڕیو سه‌ركوت بكه‌ن. ئه‌وه‌ بو له‌ كۆتایی مانگی سێی ١٩٩١ ڕژێم هێرشی كرده‌وه‌ سه‌ر ناوچه‌ به‌ناو ئازاد كراوه‌كان و هێزی چه‌ك له‌شانی په‌رته‌وازه‌و ناته‌نزیمی كورد نه‌یانتوانی به‌رگری بكه‌ن و سه‌ره‌ڕای قه‌تل و عام كردنی هزاران خه‌لكی مه‌ده‌نی، زیاتر له‌ ملیۆن و نیوێك دانیشتوانی ئه‌و ناوچانه‌ ئاواره‌ بون و كه‌وتنه‌ سه‌ر سنوره‌كانی توركیاو ئێران و بێ نان و ئاو به‌ شاخه‌كانه‌وه‌ له‌ برساو سه‌رما ده‌تولانه‌وه‌. 

بۆیه‌ جیهان هاته‌ده‌نگ و هێلی ٣٦ هاته‌ ده‌ستنیشان كردن بۆ پاراستنی كوردان له‌ دڕوندایه‌تی و هێرشی ڕژێمی عێڕاق. وه‌ سه‌رانی حیزبه‌ كوردیه‌كانی ئه‌و هه‌رێمه‌ به‌ ده‌رفه‌ت وه‌رگرتن له‌و هێله‌ پاراستنه‌وه‌، له‌ جیاتی دامه‌زراندنی سیسته‌م و دامه‌زراوه‌یه‌كی بته‌وو قانونی بۆ به‌رژه‌وه‌ندی گشتی، هه‌ستان خۆیان خزانده‌وه‌ به‌غداو له‌گه‌ل ڕژێمی ده‌ست سوور به‌ خوێنی هزاران هه‌ژارو نه‌دارو ژن و زارۆیانی كوردو كه‌وتنه‌ ڕێككه‌وتنی نهێنی له‌گه‌ل ڕژێم و ئینزیباته‌ تۆقێنه‌ره‌كانی ڕژێم شان به‌شانی به‌ناو پێشمه‌رگه‌ له‌ هه‌موو بازگه‌كان ئه‌ڕكیان پێ درایه‌وه‌.

پێشتر به‌ره‌ی كوردستانی هه‌بو، به‌هۆی ڕێز له‌ یه‌كتر نه‌گرتن و چونه‌وه‌ باوه‌شی ڕژێمی ئه‌نفالكه‌ری به‌عس و په‌یوه‌ندی ژێربه‌ژێر له‌گه‌ل ڕژێم له‌سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندی حیزبی و شه‌خسی، ئه‌و به‌ره‌یه‌ لێكهه‌لوه‌شایه‌وه‌ و هه‌ر یه‌كه‌یان ده‌ستیان به‌ كاری تێكده‌ری و تالانی و دزی و ڕێگری و به‌ربه‌ره‌كانێی یه‌كتری كرد.

دانیشتوانی ئه‌و هه‌رێمه‌ش هه‌ر به‌ ساویلكه‌یی چاوه‌ڕوانی ئه‌وه‌یان ده‌كرد كه‌ به‌لێ، كاری تێكده‌ری زۆره‌، به‌لام هێشتان ئه‌وانه‌ی هاتونه‌ته‌ سه‌ركارو هێز به‌ده‌ستن، كه‌م ئه‌زمونن و له‌ هه‌ولی چاك بوندان و هه‌ر ئه‌وه‌نده‌یان له‌ده‌ست دێت و به‌ ئومێده‌وه‌ له‌ حیزبه‌كانیان ده‌ڕوانی، به‌تایبه‌ت پارتی و یه‌كێتی. هه‌تا له‌ سالی ١٩٩٢ هه‌لبژاردن ئه‌نجام دراو حیزبه‌ هورده‌واله‌كان گشتیان كه‌وتنه‌ ژێر كۆنتڕۆلی پارتی و یه‌كێتی و ئه‌وانیش سێ پارێزگایان به‌سه‌ر یه‌كتردا به‌ش كردو به‌ناو په‌ڕله‌مانێكی كارتۆنی په‌نجا به‌ په‌نجایان پێك هێناو یه‌كه‌م كاری پیرۆزی به‌و په‌ڕله‌مانه‌یان ئه‌نجامدا، بڕیاری لێدانی په‌كه‌كه‌ بو شان به‌شانی مخابه‌رات و جێشی ده‌وله‌تی توركی داگیركه‌ر.

پاشان شه‌ڕی یه‌كتری و له‌ناو بردنی زیاتر له‌ سێزده‌ هزار كورد له‌ ململانێی پارتی و یه‌كێتی و كوردستانیان كرده‌ مه‌یدانی تاقی كردنه‌وه‌ی هێزو چه‌كی ده‌وله‌ته‌ داگیركه‌ره‌كانی ئێران و توركیا و ڕژێمی به‌غدا له‌ژێر ئالای كوردستان و حیزبه‌كانیان و به‌ناوی كوردایه‌تیه‌وه‌. 

له‌و ڕۆژیه‌وه‌ ئه‌و هه‌رێمه‌ گۆڕه‌پانی هێزی ده‌ره‌كیه‌ هه‌تا ئێستاشی له‌گه‌ل بێت. به‌لام ئه‌و دو هێزه‌ وابه‌سته‌ به‌ داگیركه‌رانه‌وه‌، به‌رده‌وام بون له‌ شه‌ڕی یه‌كتری و كورد كوشتن هه‌تا مالی بارزانی به‌ ئاشكرا هێزی سه‌ركوتكه‌ری ڕژێمی به‌عسی هێنایه‌وه‌ سه‌ر به‌ناو پایته‌ختی هه‌رێم، هه‌ولێرو هزاران كه‌س له‌ناو بران و ئاواره‌ كران و مالوێران كران و یه‌كێتی ڕاوه‌دو نران هه‌تا ئاودیوی سنوری ئێران كران. 
وه‌ چونكی بالانسی هێز له‌ ده‌ره‌وه‌ی خۆیان ئاراسته‌ ده‌كرا، دیسان یه‌كێتیه‌كی تێكشكاوو په‌رته‌وازه‌یان ته‌نزیم كرده‌وه‌ و به‌گژ پارتیان وه‌نانه‌وه‌ هه‌تا هێنایانه‌وه‌ پردی دێگه‌له‌و له‌وێ ستۆپیان پێ كردن و ئه‌و هه‌رێمه‌یان كرده‌ دو به‌شی زه‌ردو كه‌سك و هه‌ردو لایان ده‌ستبه‌كار بون بۆ بره‌ودان به‌ كاری تالانی و مافیایی و ژیاندنه‌وه‌ی ئاغایه‌تی و ڕعیه‌ت و كۆیله‌داری.

وه‌ له‌ دوای ڕوخانی ڕژێمی به‌عسی گۆڕبه‌گۆڕیش، ئیدی به‌ دوقۆلی پارتی و یه‌كێتی قۆلیان لێهه‌لمالین له‌ تالان كردنی سه‌رخان و ژێرخانی كوردستان و هه‌رچی ده‌نگێكی ناڕازیش به‌رز بویه‌وه‌، بێده‌نگیان كردن و ده‌یان كه‌سیان له‌ناو بردن و سه‌رنگوم كردن و ئه‌شگه‌نجه‌ دان و به‌ندیان كردن ته‌نها بۆ ئه‌وه‌ی كه‌س جۆرعه‌ت نه‌كات ڕاستیه‌كانیان بدڕكێنی و بۆخله‌واته‌كانیان ئاشكرا نه‌كڕێن.

وه‌ هه‌ر به‌و مال و سه‌روه‌ته‌ی له‌ نیشتیمانیانیان تالان ده‌كه‌ن، هه‌رده‌م له‌ هه‌ول و تێكۆشان دابونه‌ بۆ بێده‌نگ كردنی هه‌رچی ده‌نگی زیندوو جیاوازه‌ و گشت ڕێگاكانیان گرتۆته‌ به‌ر، كڕینی خه‌لك به‌ پاره‌، تۆقاندن، ڕفاندن، سوكایه‌تی پێكردن، كه‌ڕامه‌ت شكاندن، نانبڕین، موچه‌ بڕین، ئاواره‌ كردن له‌و شار بۆ ئه‌و شارو هه‌تا دوایی.

سه‌ره‌ڕای ئه‌و كارانه‌شیان، زۆر هه‌ولیان داوه‌ بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ی له‌ ئاواره‌یین و هه‌سته‌وه‌رن و ترسیان لێیان هه‌بووه‌ ده‌نگیان به‌رز بێته‌وه‌ و ڕسواییه‌كانیان له‌قاو بدرێ و ڕویی ڕه‌شی تالانكاری و مافیاییان ئاشكرا بكرێت. وه‌ له‌و كارانه‌یان سه‌ركه‌وتو بونه‌ و خه‌لكێكی زۆری نه‌فس نزم، له‌ نوسه‌رو به‌هره‌دارو چالاكوانان له‌لایه‌ن ئه‌و دو حیزبه‌ مافیاكارانه‌وه‌ كڕدراون و بێده‌نگ كراون.

وه‌ زۆرێك له‌ كوردانی ئاواره‌ی هه‌نده‌ران، هه‌رده‌م به‌و ئاواته‌وه‌ بون كه‌ به‌لێ، كوردستان خۆش ده‌بێت و به‌ ئومێدی گه‌ڕانه‌وه‌ و كۆتایی هاتن به‌ ژیانی ئاواره‌یی و ده‌ربه‌ده‌ری. به‌لام ئه‌وانه‌ی ده‌گه‌ڕانه‌وه‌، به‌سه‌ر چه‌ند چینێكدا دابه‌ش ده‌بون. هنده‌كیان ده‌چونه‌ باوه‌شی حیزبه‌كان و ده‌بونه‌ به‌رژه‌وه‌ندیدارو سه‌رله‌قێن و هه‌ست و ویژدانیان له‌ده‌ست ده‌دان. به‌شێكیشیان به‌رگه‌ی ئه‌و بێقانونی و به‌ڕهه‌لایی و ناعه‌داله‌تیان نه‌ده‌گرت و هه‌لده‌هاتن و به‌بێ ئومێدی جارێكیتر ڕویان له‌ ژیانی ئاواره‌یی ده‌كرده‌وه‌. 

ئه‌وانه‌ی كه‌ حیزبه‌كانیش تۆمكه‌ خواردیان ده‌كردن و مالێكیان ده‌دایه‌ ده‌ستی و به‌و ماله‌ ده‌یان خسته‌ خزمه‌تی به‌رژه‌وه‌ندیه‌ گلاوه‌كانیان و به‌كاریان ده‌هێنا. وه‌ها بیستراوه‌ كه‌ كاربه‌ده‌ستانی ئه‌و دو حیزبه‌ مافیاگه‌رایی و بنه‌ماله‌ییه‌، زۆر جاران هه‌ولیان داوه‌، خه‌لكانی به‌هره‌دارو لێوه‌شاوه‌ توشی داوێكی حه‌یابه‌رانه‌ بكه‌ن و فیلمبه‌رداریان كردوه‌ و پێیان گۆتووه‌، ئه‌وه‌ كلیلی حیات كه‌وته‌ ده‌ست ئێمه‌، ئینجا خۆت بانه‌ده‌ی، هه‌ر كاتی خۆت بادا، ئێمه‌ ده‌زانین چیت به‌سه‌ر ده‌هێنین و چۆن ڕسوات ده‌كه‌ین.

به‌ دلنیاییه‌وه‌ زۆربه‌ی هه‌ره‌ زۆری كاربه‌ده‌ستانی ئه‌و دو حیزبه‌و حیزبه‌كانیتری ئه‌و هه‌رێمه‌، له‌ ئه‌خلاق و كه‌ڕامه‌ت و ویژدان خالین و هیچ ڕسوایی و كاری شه‌رمهێنه‌ر كاریان تێناكات. بۆیه‌ زۆر پێویسته‌ له‌سه‌ر ئه‌و كه‌سانه‌ی ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ به‌ر حوكمی چه‌وت و به‌دئه‌خلاقی ئه‌و حیزبانه‌، زۆر به‌ ووریایه‌وه‌ هه‌لسو كه‌وت بكه‌ن و خۆیان بپارێزن و هه‌رده‌م به‌ قسه‌ی باق و بریقی مه‌سئوله‌ تالانكارو داوێن پیس و خۆفرۆش هه‌لنه‌خه‌له‌تێن و خۆیان توشی داوی بێ ئامانی به‌دڕه‌وشتان نه‌كه‌ن و تموح به‌رچاویان تاریك نه‌كات و داودانه‌ران له‌ خشته‌یان نه‌به‌ن.

زۆر گۆڕانكاریمان بینین له‌ ژیانداو ئومێده‌وارین كۆتایی ئه‌و تالانكارانه‌ش ببینین و ماف خوراوان به‌ ئاوات و ئامانجه‌كانیان بگه‌ن و عه‌داله‌ت و دادپه‌روه‌ری جێگیر ببێت و چیتر ڕێگا نه‌درێ تاعونی كوردایه‌تی كه‌ڕامه‌تی نیشتیمانیانی ئه‌و هه‌رێمه‌ تێكبشكێنن و لێپێچینه‌وه‌یان له‌گه‌ل نه‌كرێ.

عیسا سێودین 
١٦-١١-٢٠١٦

Sunday, November 6, 2016

دو چینی سه‌رده‌ست و بنده‌ست.

چینی بڕیاردارو فه‌رماندار.
ئه‌و چینه‌، حكوم به‌ده‌سته‌، پلان دانه‌ره‌، نه‌خشه‌ كێشه‌ره‌، فه‌رماندارو فه‌رمانڕه‌وایه‌و هه‌تا دوایی.
له‌وانه‌یه‌ ئه‌و چینه‌ له‌ هه‌موو جیهاندا كه‌متر له‌١٠% پێك بهێنن.
به‌لام ئه‌و چینه‌ كه‌مه‌، كۆنتڕۆلی ته‌واوی جیهانیان كردوه‌ و كه‌سانی هۆشیارن، بێعارن، خۆپه‌رستن، خۆویستن، بێ ویژدانن، بێ به‌زه‌یین، چاوچنۆكن، به‌خیلن، سه‌ركارن، سه‌ردارن، سه‌رۆكن، سه‌ركێشن، ژماریارن و سه‌رجه‌م كاری باش و خراپ و سه‌ربلندو سه‌رشۆڕیان هه‌ر بۆ ده‌بێته‌ مه‌رته‌به‌و په‌سن و سه‌ناو كه‌ڕامه‌ت و خۆیان كردۆته‌ لاندلۆرد(Landlord)واته‌ خاوه‌نی زه‌وی و به‌ مافی خۆیانی ده‌زانن چی بكه‌ن و چۆن ئه‌و زه‌ویه‌ به‌كار بهێنن و یاری به‌ سه‌رجه‌م كایه‌كانی ژیان بكه‌ن و هه‌رده‌م به‌ره‌ له‌ مابه‌ینی كۆمه‌لگاكان و گه‌لاندا دروست بكه‌ن و پڕوپاگنده‌ی به‌ربه‌ركانێی یه‌كتریان بۆ ده‌كه‌ن و هانیان ده‌ده‌ن بۆ هه‌رچی زیاتره‌ كه‌ ببنه‌ نه‌یارو ڕقیان به‌رامبه‌ر یه‌كتر زیاد بێت و یه‌كتر به‌ دووژمن ببینن و به‌گژ یه‌كتریان وه‌بنێن و به‌ده‌ستی یه‌كتر قڕیان بكه‌ن ته‌نها له‌پێناو خۆشی ژیانی خۆیان و مانه‌وه‌یان به‌ لاندلۆردی و فه‌رمانڕه‌وایی.
چینی جێبه‌جێكارو كه‌دكار.
ئه‌و چینه‌ زه‌لیلن، گێلن، شوێنكه‌وته‌ن، خه‌ریكی خۆخۆری یه‌كترن و زیاتر له‌ ٩٠% پێكده‌هێنن و هه‌ر خۆیان زۆردارو هه‌ر خۆیشیان مه‌زلومن. ئه‌و چینه‌ كرێكاره‌، كرێداره‌، كه‌دكاره‌، به‌رهه‌مداره‌، جۆتكاره‌، له‌شكرداره‌، هێرشكاره‌، قڕكاره‌، وێرانكاره‌، داپلۆسێنه‌ره‌ و گشت هێزو تواناكانی ده‌خاته‌گه‌ڕو ژیان له‌ خۆی و هاوچین و هاوپیشه‌كانیان حه‌ڕام ده‌كه‌ن، ته‌نها له‌پێناو خزمه‌ت به‌ چینی لاندلۆردو كه‌له‌كه‌ كردنی سه‌رمایه‌ بۆ لاندلۆرده‌كانی و بیر له‌ كوژران و ئاواره‌ بون و له‌ناو چون و برسی بون و به‌سه‌رهات و كاره‌ساتی خۆیان و هاوپیشه‌و هاوئازاره‌كانیان ناكه‌نه‌وه‌ و هه‌رگیز به‌خۆیاندا ناچنه‌وه‌‌ كه‌ بزانن هه‌لخه‌له‌تێندراون، به‌كارهێنراون، مالوێران كراون. هه‌ر خۆیشیان تاوانبارن، خوێنڕێژن، تۆقێنه‌رن، بكوژو تالانكارو تێكده‌رن. هه‌ر تاكێكی ئه‌و چینه‌ كێل و به‌له‌نگازو هه‌ژارو بێ سه‌رو مالوێرانه‌، شتێكیان داوه‌ته‌ ده‌ستی و كارگێڕیی پێده‌كرێ هه‌تاكو كۆتایی به‌ ژیانیان ده‌هێنن و له‌ناویان ده‌به‌ن به‌ده‌ستی یه‌كتری و له‌ كۆتایشدا هه‌ر خۆیان تاوانبارن و لانلۆرده‌كانیان ده‌بنه‌ پاله‌وانی ناو مێژووه‌ سه‌راوقونه‌كان و ئه‌و چینه‌ هه‌رده‌م خه‌ریكی بژی بژی و چه‌پله‌ڕێزانن بۆ لاندلۆرده‌كانیان و لاندلۆرده‌كانیشیان هه‌ر جاره‌ی لایه‌كیان پێ وێران ده‌كه‌ن و لایه‌كیتریان پێ ئاوه‌دان ده‌كه‌نه‌وه‌ بۆ خرج كردنی كالا به‌سه‌رچوه‌كانیان.

ژیان بۆ لاندلۆردانی خاوه‌ن كه‌ڕامه‌تی دروستكراوو وه‌همی.
مردن بۆ كه‌دكارانی فیداكارو كه‌رێندراوو ڕسوای واقعی.

عیسا سێودین

٦-١١-٢٠١٦

Wednesday, September 28, 2016

Hatinî berêz Nadia Murad bo Lincoln, NE

هاتنی به‌ڕێز: نادیه‌ موراد بۆ شاره‌كه‌مان.



گرد بونه‌وه‌یه‌ك ئه‌نجام درا بۆ له‌ نزیكه‌وه‌ گوێگرتن له‌ ده‌ربڕین و ئاخاوتنی ناخی ئه‌و كچه‌ی وه‌ك سه‌دان كچیتری كوردانی ئێزدیی كه‌ له‌ شنگال و ده‌وروبه‌ری كه‌وتبونه‌ ده‌ستی تیرۆرستانی ئیسلامی (داعش) و به‌ سه‌بایه‌و كۆیله‌و به‌ند كرابون و كه‌س و وارسیان سه‌ر بڕابون و له‌ بازاڕی بێ ئه‌خلاقیی داعشدا، كڕین و فرۆشتنیان پێوه‌ كرابو.

دیاره‌ به‌خت یاوه‌ری نادیه‌ خان ده‌بێت و دوای مانه‌وه‌ی ماوه‌یه‌كی زۆر له‌ ده‌ستی تیرۆرستان، ده‌توانێ خۆی ده‌رباز بكات، له‌پاش ده‌رباز بونی، بوێرانه‌و جه‌ریئانه‌ ده‌ستی كردوه‌ به‌ گێڕانه‌وه‌ی به‌سه‌رهات و تاوانه‌ به‌دئه‌خلاق و به‌دڕه‌وشت و دوور له‌ ویژدانی مرۆڤایه‌تیی داعش كه‌ به‌رامبه‌ریان كراوه‌. 

وه‌ پێ به‌ پێ و هه‌نگاو به‌ هه‌نگاو به‌بێ درێغی و پشودان، له‌ ڕۆژی ده‌رباز بونیه‌وه‌ هه‌تا ئێستا، كارێكی ژیرانه‌و دلسۆزانه‌ی كردوه‌ بۆ گه‌یاندنی په‌یامی ئه‌سیر كراوان و ڕاكێشانی سه‌رنجی زۆربه‌ی دانیشتوانی جیهان بۆ خۆی و قه‌تل و عام كردنی ئێزدیه‌كانی شنگال و ئه‌و ژن و كچانه‌ی وه‌ك سه‌بایه‌ كاریان له‌گه‌لدا كراوه‌و له‌ بازاڕه‌كانی كه‌ڕامه‌ت شكێنی مرۆڤایه‌تی ئیسلامیه‌كاندا كڕین و فرۆشتنیان پێوه‌ كراوه‌.
وه‌ چالاكیه‌كانی كاریگه‌ریه‌كی زۆریان هه‌بوه‌ له‌سه‌ر ڕای گشتی جیهان، ئه‌گه‌ر به‌رده‌وام بێت و بتوانێ به‌رامبه‌ر ئه‌و چینه‌ برجوازو خۆپه‌رستانه‌ی ناوه‌خۆو ده‌ره‌كی بێلایه‌نی و كرداره‌ مه‌ده‌نی و مرۆڤایه‌تیه‌كانی بپارێزی، كاریگه‌ری زۆر گه‌وره‌تری لێ چاوه‌ڕوان ده‌كرێ. به‌و هیوایه‌ی هه‌ر وابێت. 

وه‌ك ده‌زاندرێ، زۆرێك له‌ ده‌وله‌تانی زلهێز، نادیه‌ خان،یان بانگهێشت كردوه‌ و سه‌رۆكه‌كانیان چاوپێكه‌وتنیان له‌گه‌لی ئه‌نجام داوه‌، هه‌تا سه‌ردانی یونایتد نه‌یشنی United Nationی كردوه‌ و له‌وێشه‌وه‌ به‌ سه‌فیری نیازپاكی ده‌ست نیشان كرا‌وه‌.

ئێستا كاری نادیه‌ خان له‌وه‌ ده‌رچوه‌ كه‌ ته‌نها باسی به‌سه‌رهاتی خۆی بكات و هه‌ر خه‌می خۆی بێت و به‌س. به‌لكو ئه‌و ئێستا هه‌لگری بارێكی زۆر قورسی خه‌مه‌كانی ئه‌و ژن و مندال و كچانه‌ی به‌ كۆله‌وه‌یه‌ كه‌ هه‌تا ئێستا دیل و به‌ سه‌بایه‌ و كۆیله‌ كراوی ده‌ستی داعشن و نازاندرێ به‌ چ شێوه‌یه‌كی دوور له‌ ئه‌خلاق معامه‌له‌یان پێوه‌ ده‌كرێ و ئازاد نه‌كراون. هه‌ر ئه‌وتۆ خه‌می ئه‌وانه‌یه‌تی كه‌ مالوێران كراون و ڕاوه‌دو نراون و به‌شێكیان له‌ چادرو كه‌مپه‌كاندا ژیانێكی ناهه‌موارو ده‌روونی به‌سه‌ر ده‌به‌ن. وه‌ درێژه‌ به‌ تێكۆشانه‌كانی ده‌دات  بۆ ناساندنی ژێنۆسایدو تۆقاندن و تاوانه‌كانی داعش كه‌ به‌سه‌ر ئێزدیه‌كانیان هێناوه‌.
پێش ده‌ست پێكردنی قسه‌و باس، به‌ڕێز نادیه‌ خانمی هه‌ست فریشته‌یی و ناخ پڕ له‌ ئاهو ناسۆرو ڕوخسار به‌ ته‌می خه‌ماوی، به‌ناو ئاماده‌بواندا هات و چاك و چۆنیی له‌گه‌ل دایكان و خوشكان و باوك و برا جه‌رگ سوتاوه‌كانی ئێزدی ده‌كردو به‌شێك له‌ دایكان ڕووه‌و ڕوخساری خه‌ماویی نادیه‌ خان ده‌هاتن و باوه‌شیان پێیدا ده‌گرت و له‌گه‌ل باوه‌ش و ماچ كردن، چاوه‌كانیان دلۆپ دلۆپ فرمێسكیان داده‌ڕژاندن و به‌بێ ده‌نگی ڕومه‌تیان له‌ ئه‌سرینان ده‌ستڕیه‌وه‌، 
ئه‌وانه‌ی به‌ هه‌ستێكی مرۆڤایه‌تیه‌وه‌، ئه‌و دیمه‌نه‌ی ده‌دیت، ناخی پۆلایینیشبا توانای خۆڕاگریی نه‌ده‌بوو، زۆربه‌ی ئاماده‌بوان‌  چاوه‌كانیان ئاوتێزاوو هه‌ناسه‌ی ساردو ئاخ هه‌لكێشانیان تێكهه‌لاوی یه‌كتر ده‌بون. دلنیام كه‌ زۆر له‌ ئاماده‌بوان پێشتر به‌ نیازی ئه‌وه‌ بون كه‌ به‌شداری قسه‌ كردن بكه‌ن و له‌گه‌ل دیداری ئه‌و دیمه‌نه‌ ناخ ڕوخێنه‌، نوتقیان گیراو توانای ده‌ربڕینی هیچ په‌یڤێكیان نه‌ما.

سه‌ره‌ڕای ئه‌و تاوانه‌ داخداره‌ی ده‌رحه‌قیان كراوه‌‌، خۆشبه‌ختانه‌ نادیه‌ خان توانایه‌كی خوایی و هێزداری هه‌یه‌ بۆ هێنانه‌ زمان و باس كردنی مه‌رگه‌سات و سوكایه‌تیی دژیان ئه‌نجام دراوه‌. تاوانه‌كانی ئه‌و ئیسلامیانه‌ی له‌ژێر په‌رده‌ی دین و ناوی ئه‌للاهو ئه‌كبه‌ڕدا به‌رامبه‌ر مرۆڤایه‌تی كردویانه‌و ده‌یكه‌ن، له‌كه‌ی شه‌رمه‌زاریه‌ به‌ ڕوخساری مرۆڤایه‌تیه‌وه‌ و  ئازارو ناسۆرێكی نه‌بڕاوه‌یه‌ له‌ ناخی سه‌رجه‌م مرۆڤه‌ ویژدان زیندوه‌كانی جیهان.




عیسا سێودین

Wednesday, June 22, 2016

عاره‌ب به‌ خوتبه‌ی كورد ڕازی نییه‌.

عاره‌ب به‌ خوتبه‌ی كورد ڕازی نییه‌.
مه‌لا مه‌شهور ده‌لێ، ئه‌گه‌ر من نه‌مردبام، گه‌له‌ گورگ كه‌ره‌كه‌میان نه‌ده‌خوارد.
دوای ڕوخانی ڕژێمی به‌عثی ڕه‌گه‌زپه‌رستی به‌غدا، هه‌رچی گروپی تێكده‌رو تیرۆرستی جیهان هه‌یه‌، ڕویان كرده‌ لاشه‌ی بێخاوه‌نی عێڕاق و ده‌ستیان به‌ داپلۆسینی كردو سه‌ریان له‌ تێكڕای هاولاتیانی ئه‌و وه‌لاته‌ شێواندو توشی كوشت و بڕو تالان و ملشكان و ئاواره‌ و ده‌ربه‌ده‌ریان كردن.
هه‌رچه‌نده‌ ناوچه‌ كوردنشینه‌كانیش بێبه‌ش نه‌بون له‌ چاندنی تۆی تیرۆرو تۆقاندن و تالان كردن و برسی كردن و ته‌به‌سه‌ر كردن له‌لایه‌ن گه‌له‌ گورگی ناوه‌خۆو ده‌ستی ده‌ره‌كی، لێ دیسان وه‌ك په‌ناگه‌یه‌كی لێ هاتووه‌ بۆ ئه‌و هاولاتیه‌ مه‌سیحی و عاره‌به‌ ته‌نگ پێ هه‌لچنراوانه‌ی له‌ جنوب و ناوه‌ڕاستی عێڕاق ئاواره‌ ده‌بن و ده‌رفه‌تی ده‌رچونیان بۆ هه‌نده‌ران نه‌بووه‌.

بۆیه‌ به‌و هۆیه‌وه‌، گشت ناوچه‌و شارو شارۆچكه‌كانی هه‌رێمی كوردان پڕ بون له‌ مه‌سیحی و عاره‌ب، به‌شێكی زۆری عاره‌بی مه‌ڕداریش، هه‌ر بۆ خۆشی و جه‌وی سازگار، ڕویان له‌ ناوچه‌كانی كوردنشین كردو خۆیان وه‌ك خاوه‌ن مال و خاوه‌ن ماف و هاولاتی عێڕاقێكی یه‌كپارچه‌یی ئه‌ژمار كردووه‌. عاره‌به‌ هه‌ژاره‌كانیش هه‌ر وه‌ك هه‌ژارانی كورد، له‌ بێچاره‌یی هانایان بردۆته‌ به‌ر دینداری و چاولێكه‌ری و به‌جێ گه‌یاندنی ڕوكن و ئه‌ڕكه‌كانی دینی ئیسلام. له‌و ڕۆژانه‌دا ناسیاوێكم كه‌ هه‌لگری ناسنامه‌ی ئه‌مه‌ریكایه‌ و به‌ نیازی خۆی به‌ یه‌كجاری گه‌ڕابویه‌وه‌ بۆ خاكی ڕه‌سه‌نی باپیرانی له‌ شاری هه‌ولێر، به‌لام به‌هۆی زۆرداریی گه‌له‌ گورگ و تالانكاران و بێ كارو كه‌سابه‌ت و ژیانێكی ناهه‌موارو پڕ له‌ ئێش و ئازاری ده‌ررونی. ناچار به‌ جل و به‌رگی له‌به‌ریان به‌ منداله‌وه‌ هه‌لدێنه‌وه‌ به‌ره‌و ئه‌مه‌ریكاو من و خانه‌واده‌م پێشوازیمان لێیان كردن و له‌گه‌ل چه‌ند دۆستێكمان هه‌ولی جێنشین كردنه‌وه‌مان بۆ دان.

ئه‌و خێزانه‌ بۆیان گێڕامه‌وه‌ و گۆتیان، هه‌رێمی كوردستان جممه‌ی دێت له‌ عاره‌ب. عاره‌بێك و كوردێك ده‌بنه‌ دراوسێ و هه‌ردوكیان نوێژكه‌رو دین په‌رست ده‌بن و چوار پێنج خوتبه‌ به‌ یه‌كه‌وه‌ ده‌چنه‌ نوێژی خوتبه‌، پاشان له‌ ڕۆژێكی خوتبه‌دا، كورده‌كه‌ بانگی دراوسێ عاره‌به‌كه‌ی ده‌كات و ده‌لێ، كاتی خوتبه‌یه‌، هه‌سته‌ بابچین بۆ خوتبه‌، عاره‌به‌كه‌ ده‌لێ تۆ بڕۆ، من بڕیارم داوه‌ چیتیر نه‌چمه‌ خوتبه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی، خوتبه‌كان ئایه‌ت و حه‌دیسی لێ ده‌ربچێ، باقی به‌ كوردی ده‌خوێندرێنه‌وه‌ و هیچی لێ تێناگه‌م، مادام لێی تێنه‌گه‌م، نه‌چونم باشتره‌ له‌ چون.

كورده‌كه‌ش پێی ده‌لێ، مالت به‌ قوڕێ گیرێ، ئێمه‌ی كورد هزارو چوارسه‌د ساله‌ ده‌چینه‌ خوتبه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی دینه‌كه‌ سه‌رتاپای به‌ زمانی عه‌ره‌بیه‌ هیچی لێ تێنه‌گه‌یشتوین و تێی ناگه‌ین، به‌لام به‌بێ زانین و تێگه‌یشتن، هه‌ر به‌رده‌وام بوینه‌و به‌رده‌وامین له‌ خوتبه‌.

به‌ڕێزانم، ئه‌و بابه‌ته‌ له‌سه‌ر هزرێكی ڕه‌گه‌زپه‌رستانه‌ نییه‌ و من بۆخۆم وه‌ك مرۆڤ ته‌ماشای گشت جیاوازیه‌ كلتوری و جل و به‌رگی و زمانه‌كان ده‌كه‌م. به‌لام گه‌لێك كه‌ خۆی داوه‌ته‌ ده‌ست دینێكی غه‌یره‌ زمان و به‌بێ لێتێگه‌یشتن و زانیاری ته‌واو، ته‌نها به‌ شیعاری مه‌لا مشه‌خۆره‌كانی ژیان له‌سه‌ر كیسه‌ی هه‌ژاران و سه‌رفتره‌و زه‌كات و نوشته‌و خێرات و ته‌مبه‌ل و ته‌وه‌زه‌ل، وه‌ هه‌رگیزیش ئاماده‌ نه‌بێت ڕۆژێك له‌ ڕۆژان گومانێك بكات و مافی پرسیار به‌خۆی بدات و هه‌ر به‌دوای ئاواز بكه‌وێت و سه‌ر له‌قێن بێت، چۆن ده‌توانێ خۆی له‌ ژێرده‌سته‌یی ڕزگار بكات و بڕوا به‌ هه‌بون و هێزو توانای خۆی بكات؟ 

دلنیام كه‌ ئه‌و گه‌له‌ هاژوران له‌ خوێن و ده‌ماره‌كانی دایه‌و هه‌رگیز ناتوانێ به‌و شێوه‌ ڕابه‌رایه‌تی ڕاسته‌قینه‌ی خۆی بكات، ده‌بێ هه‌رده‌م له‌ لایه‌ن ده‌ستێكی زۆردار به‌ڕێوه‌ ببرێ و هه‌رواش ده‌مێنێته‌وه‌، وه‌ ئه‌گه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیی ناوچه‌كه‌ش وابخوازێ كه‌ كوردی عێڕاق جیا ببێته‌وه‌ و حوكمی خۆمالی دروست ببێت، هه‌ر وه‌ك ئێستا، چه‌ند كه‌سێكی خۆپه‌رست ده‌بنه‌ شوانیان و به‌كه‌یفی خۆیان هه‌لیان ده‌سوڕێنن و ده‌یان كه‌نه‌ قوربانی به‌بێ ئه‌وه‌ی كه‌مترین ناڕه‌زایی ته‌بایی ده‌رببڕن.

Friday, May 20, 2016

With Deep Gratitude

Like thousands of Kurdish families, we were uprooted 25 years ago, disconnected from our people, culture, and the only home that we knew. This physical exodus forced us into a society that was completely foreign, but our hearts and souls remained in our homeland. As the years pass and we grow older, our world looks profoundly different from that which we knew, but the fantasy of our homeland remains a fixture in our psyche. From time to time, a particular smell, or sight, or sound may take us back to the place of our upbringing, a place frozen in time in our imaginations. Much like the pilgrimages made by followers of various faiths, when member of the diaspora return from pilgrimage to the motherland, they bear gifts that strike joy and nostalgia in the hearts of those who could not make the trip.

My long-time friend and fellow expatriate, the brilliant Lanya Jamal, recently made such a pilgrimage. As we know, the age of information has made it substantially easier to connect with active and intellectual people from around the world. Social media has enabled me to forge meaningful friendships with many people such as my dear friend Saman Siwaily, a scholar of psychology who resides in Slemani, a historical hub of honorable resistance.

Imagine my jubilation when I received a package from Lanya and her husband, Ayar Yarahmed, that contained a book from Saman’s personal collection. The novel, Dwa Şewî Dabezînî Îsa, was gifted by the author, Sherzad Hassan, who signed it with a personalized message to Saman. On the next page, my dear friend Saman explained that the night before Lanya was to return to America, not having the time to buy a new copy to send me, he decided to gift his own copy of the book. To receive any gift is always a humbling experience, let alone a beautifully written novel, laden with the memories and emotions of one’s place of birth. In this magnificent work of literature, Sherzad Hassan’s eloquent contemplation on the human condition renews and intensifies the reader’s own doubts and fears about destiny, justice, and salvation.

Dearest Saman Siwaily, I struggle to express how deeply I was moved by this gift and gesture of yours. I am extremely thankful that genuine people like you, Sherzad Hassan, and Lanya Jamal exist among our people. You set an example for many others. 

Consciousness is more burdensome and agonizing than the cross of Jesus. The conscious are crucified daily. 

Earnestly,

Isa Bradost

Saturday, May 7, 2016

مردووه‌ك زیدووه‌ك ده‌كوژێت

مردووه‌ك زیدووه‌ك ده‌كوژێت!
له‌ سالانی شێسته‌كان، دو به‌ره‌بابی دانیشتوانی گوندی بریفكا به‌شه‌ڕ دێن و به‌ دارو به‌ردان زۆر له‌ یه‌كتر ده‌دن و به‌ڕه‌وان دێنه‌ ناوبژیوانی و له‌كۆل یه‌كتریان ده‌كه‌نه‌وه‌، به‌لام به‌هۆی لێكدانیان دو كه‌س زۆر به‌ سه‌ختی بریندار ده‌بن و كه‌س به‌ ته‌مای ژیانه‌وه‌یان نابێت، به‌و هۆیه‌وه‌ به‌ره‌بابێك ناچار ده‌بن گوندی بریفكا به‌جێ بهێلن و دێنه‌ گوندی هرورێ بۆ ماوه‌یه‌ك، پاشان پیاو ماقولانی خێرخواز ده‌كه‌ونه‌ به‌ینیان و پێكیان ده‌هێننه‌وه‌ و ئه‌و به‌ره‌بابه‌ی ئاواره‌ ببون، ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ سه‌ر ماله‌كانیان له‌ بریفكا. دیاره‌ ئه‌و پێكهاتنه‌وه‌ نه‌بووه‌ هۆی ستڕینه‌وه‌ی غه‌ره‌زو دژبه‌رایه‌تی و ڕق و كینه‌ له‌ به‌ینی ئه‌و دو به‌ره‌ بابه‌. له‌ سه‌ره‌تای سالانی حه‌فتا، هه‌مان به‌ره‌ باب، به‌رده‌بنه‌وه‌ سه‌رو كێلاكی یه‌كترو دیسان یه‌كتر ده‌كوتنه‌وه‌، به‌لام زه‌ره‌ری گیانیان نابێت و ناوبژیوان لێكیان ده‌كه‌نه‌وه‌.

كوڕێكی حاجی بریفكی كه‌ له‌ شه‌ڕی ڕابردو زه‌ربه‌ی پێكه‌وتبوو چاك ببوه‌وه‌، له‌‌ ئێتوشێ ده‌چیته‌ سه‌ر دار ئه‌سپیندارێك و له‌ داره‌كه‌ به‌رده‌بیته‌وه‌ و سه‌رو سه‌ر به‌ عه‌ردی ده‌كه‌وێ و گیان له‌ده‌ست ده‌دات. بنه‌ماله‌كه‌یان گۆتیان كوڕی حاجی به‌ زه‌ربی لێدانه‌كه‌ی پێشو مرد نه‌ك به‌ له‌ دار كه‌وتنه‌ خواره‌وه‌. له‌سه‌ر هندێ جارێكیتر به‌ربونه‌وه‌ یه‌كترو ئه‌و جاره‌ دو كه‌سیان له‌ یه‌كتر كوشتن.

دو كه‌سی لێوه‌شایه‌وه‌ و خۆشمێرو بووێر له‌ به‌ربابه‌كه‌یتری  دژی به‌ره‌بابی حاجی بریفكی، سه‌رباز بون به‌ناوی عه‌مه‌ر و محه‌مه‌د، هه‌ردوكیان له‌ ده‌وامی سه‌ربازی بون. ڕیش سپیه‌كانی گوندی هرورێ هه‌رجار ئامۆژگاری به‌ره‌ بابی عه‌مه‌ر و محه‌مه‌د،یان ده‌كرد كه‌ به‌بێ خه‌لكی هرورێ یانیش گونده‌كانیتری ده‌ورو به‌ر نه‌گه‌ڕێن، چونكی ئه‌گه‌ر كه‌سه‌كی غه‌یره‌ به‌ره‌ بابی خۆیان له‌گه‌ل بێت، به‌ره‌ بابیتر به‌ ئاسانی ناتوانن بۆیان بكه‌ونه‌ كه‌مین و بیان كوژن.

زستانی سالی ١٩٧٣ به‌فره‌كی زۆر له‌و ناوچه‌ ده‌باری. نازاندرێ چۆن و بۆچی و له‌ كوێوه‌، به‌لام عه‌مه‌ر و محه‌مه‌د له‌ سه‌ربازی دێن له‌لای بامه‌ڕنێوه‌ دێنه‌ گوندی چه‌قه‌لا، دیاره‌ نه‌یاره‌كانی ده‌زانن كه‌ ئه‌و دو كه‌سه‌ گه‌یشتنه‌ چه‌قه‌لاو له‌وێ ده‌رده‌چن، ته‌نها ڕێگایه‌كی پیاده‌ ده‌بێت، نه‌یاره‌كانی عه‌مه‌رو محه‌مه‌د ده‌كه‌ونه‌ كه‌مین له‌ جێگایه‌كی به‌رده‌ستك و به‌ره‌ته‌نگدا.
ڕه‌مۆ هروری ئه‌و ڕۆژی چوبوه‌ چلوی بۆ مه‌ڕو مالاتی‌، به‌ڕێگاوه‌ نه‌یارانی عه‌مه‌ر و محه‌مه‌دی ده‌بینی كه‌ له‌ بۆسه‌دان، ڕه‌مۆ‌ ده‌گاته‌وه‌ مالێ، ده‌بینی دو كه‌س له‌ گوندی به‌ڕێ ده‌كه‌ون، به‌ خێزانی ده‌لێ، ئه‌و دو كه‌سه‌ عه‌مه‌رو محه‌مه‌د بریفكی نین؟ خێزانی ده‌لێ به‌لێ ئه‌وانن بۆ چیبوه‌؟ ڕه‌مۆ ده‌لێ، وابزانم كه‌مینیان بۆ داندراوه‌، خێزانی پێی ده‌لێ، ئێ ده‌بڕۆ بانگیان كه‌ با نه‌ڕۆن، ده‌كوژرێن، ڕه‌مۆ ده‌لێ، كچێ ده‌ وازیان لێ بهێنه‌. 

عه‌مه‌رو محه‌مه‌د ده‌ڕۆن ده‌كه‌ونه‌ ناو كه‌مین، یه‌كه‌م ڕێژنه‌ كولله‌یان پێوه‌ ده‌نرێ، هه‌ردو لاقی محه‌مه‌د ده‌شكێندرێ و گولله‌یه‌كیش به‌ر سینگی عه‌مه‌ر ده‌كه‌وێ، محه‌مه‌د به‌ لاق شكاوی خۆی ڕاده‌كێشی بۆ ئه‌وه‌ی بگاته‌ په‌سیوارێك، ڕێژنه‌ كولله‌یه‌كیتری پێوه‌ ده‌نێن چه‌ند گولله‌یه‌ك به‌ر سه‌ری ده‌كه‌ون و ده‌كوژرێ. كانیه‌ك له‌وێندرێ ده‌بیت، عه‌مه‌ر خۆی ده‌هاوێته‌ ناو كانی و ته‌فه‌نگی له‌به‌ر ده‌ستانه‌و ئه‌وانه‌ی كه‌مینیان بۆیان دانابو، ناوێرن تخونی بكه‌ون و لێی ناخێوێنه‌وه‌ بیكوژن. وه‌ هه‌موو بریفكی له‌و هه‌ردو كه‌سانه‌ ده‌ترسان، ئه‌وه‌نده‌ مێرخاس و ده‌ست و برد بون، ناچار هه‌لدێن و عه‌مه‌ر به‌ برینداری له‌ناو كانیه‌كه‌دا ده‌مێنێته‌وه‌. 

چه‌ند كه‌سه‌كی چه‌لكی له‌ دار كردن بون، عه‌مه‌ر بانگی كردبون و پێی گۆتبون براینه‌ به‌و حاله‌وه‌ له‌ناو ئه‌و به‌فره‌ به‌جێمان نه‌هێلن، به‌لام ئه‌وان خۆیان تێنه‌گه‌یاندبون و به‌وشه‌وه‌ به‌جێیان هێشتبون، سوڕو سه‌رمایه‌كه‌، شه‌وان عه‌ردو به‌رد ده‌قه‌ڕسی و ده‌بیته‌ شه‌خته‌، عه‌مه‌ریش به‌ برینداری له‌ناو ئه‌و كانی و شه‌خته‌دا ده‌مینێته‌وه‌، شه‌وی به‌سه‌ردا دێت و گیانی ده‌رده‌چیت و چۆن تفه‌نگی به‌ده‌سته‌وه‌ بو، به‌و شێوه‌ سوڕ ده‌یبه‌ستی و ده‌بێته‌ شه‌خته‌.

بۆ به‌یانی  ڕه‌مۆ هروری و جیرانه‌كی فه‌له‌ی به‌ڕێده‌كه‌ون به‌ره‌و هرورێ، دێن به‌سه‌ر لاشه‌ی محه‌مدی هه‌لده‌بن و ده‌بینن عه‌مه‌ر تفه‌نگی له‌به‌ر ده‌ستیه‌و هه‌ردو چاوی زه‌قن و له‌ناو كانیه‌كه‌یه‌، ڕه‌مۆ بانگی ده‌كات و پێی ده‌لێت عه‌مه‌ر خۆت كۆره‌ نه‌كه‌ی، من فلان كه‌سم. هاوڕێكه‌ی پێی ده‌لێ، ڕه‌مۆ ڕاوه‌سته‌، عه‌مه‌ر زیندو نییه‌. ڕه‌مۆ بۆی ده‌چیت و ده‌ست ده‌هاوێته‌ لوله‌ی تفه‌نگ و بلندی ده‌كات، له‌گه‌ل بلند كردنی، تفه‌نگ ده‌ته‌قی، گولله‌ به‌ ده‌ختی ناوچاوانی ڕه‌مۆ ده‌كه‌وی، هاوڕێكه‌ی هاوار له‌بۆ مالێ ده‌باته‌وه‌، كچه‌كه‌ی ڕه‌مۆ ده‌گاته‌ سه‌ر لاشه‌ی باوكی، هێشتان زمانی نه‌شكابو، ڕه‌مۆ به‌ كچه‌كه‌ی ده‌لێ من خۆم به‌خۆم كرد، ئیتر هه‌تا ڕه‌مۆ ده‌گه‌یه‌ننه‌وه‌ مالێ، ئه‌ویش گیانی له‌ده‌ستدا. 

به‌ سوپاسه‌وه‌ ئه‌و ڕوداوو كرداره‌م بۆ هاته‌ گێڕانه‌وه‌ له‌ لایه‌ن دو كه‌سی زۆر سادق و ڕاستگۆو ده‌رون پاك و ته‌مه‌ندار، كه‌ زیاتر له‌ بیست ساله‌ ده‌یان ناسم و له‌ چاكه‌ و ڕاستگۆیی زیاتر هیچم لێیان به‌دی نه‌كردوه‌، ناوی هه‌ردو كه‌سه‌كان لای من پارێزدراون و هه‌ردوكیان خه‌لكی گوندی هرورێ،ن و باوه‌ڕ ناكه‌م له‌ ژیانیاندا ناحه‌زیان له‌گه‌ل كه‌س هه‌بوبێت. وه‌ هه‌ردوكیان نه‌خوێنده‌وارن و له‌وانه‌یه‌ ڕوداوه‌كه‌یان وه‌ك خۆی له‌بیر نه‌مابوبێت، به‌لام هه‌ردوكیان له‌ دو كاتی جیا به‌ هه‌مان شێوه‌ بۆیان گێڕامه‌وه‌، بۆیه‌ به‌پێویستم زانی، وه‌ك گێڕانه‌وه‌ی ئه‌وان بینوسمه‌وه‌.

عیسا سێودین