گێڕانه‌وه ده‌رباره‌ی حه‌دۆ بولا كانیه‌ڕه‌شی.
حه‌دۆ كه‌سێك بووه، شاخاوی و له شێوه‌ی گیاندارێكی كێوی و خۆڕسكی ناو دارستان و ده‌عبای چیاو چۆلان. كه‌سێك بووه ترسنه‌ناس و ده‌ست و بردو به ده‌ستهه‌لات. كه‌سێكی هه‌تا بلێی بێده‌نگ و دوور له ئاژاوه‌گێڕی. به‌لام هه‌رگیز له ترسان یان بۆ به‌رژه‌وه‌ندی برامبه‌ر زولم و سوكایه‌تی بێده‌نگ نه‌بووه.
باپیرم بۆی گێڕامه‌وه و گۆتی، ڕۆژێك له ئه‌لموشی خوارێ ده‌هاتمه‌وه بۆ گوندی به‌نێ. له‌ناو چخت و چۆلی خوار گوندی زیاره‌ت، له جێگایه‌كی پڕ له هرس و به‌راز و گورگ. ته‌ماشامكرد حه‌دۆ له‌سه‌ر به‌ردێك خه‌وی لێكه‌وتووه. منیش له دل پێوه‌بونه‌وه بانگیم كردو گۆتم، حه‌دۆ هه‌سته‌وه بابڕۆین بۆ گوندی خۆمان، گیاندارێك خۆت لێده‌دات. حه‌دۆ له‌سه‌ره‌خۆ، چاوی بلند كردن و گۆتی، بڕۆ كوڕه بڕۆ، خه‌می منت نه‌بێت و لێمگه‌ڕێ تۆزێك خه‌و بمباته‌وه. باپیرم گۆتی، ناچار بوم له‌وێ به‌جێم هێشت و ڕۆیشتم.
هه‌ر له گێڕانه‌وه‌كانی باپیرمدا ده‌رباره‌ی حه‌دۆ. حه‌دۆ بولا، تفه‌نگیشی پێبا، خه‌نجه‌ر باشترین ڕه‌فیقی ته‌نگانه‌ی بو. بۆیه هه‌رده‌م خه‌نجه‌ری له‌به‌ر پشتبێند ڕابو. له ڕاوی ئاسكه كیوییان ده‌بیت له چیابه‌ن. چیابه‌ن حسارێكی هه‌لدێری ئه‌وتۆ به‌رز و ترسناكی تێدایه، له سامناكیدا وه‌سفی ناكرێ. به حساری سه‌ر ڕسان به‌ناوو بانگه. ده‌كه‌وێته هنداو دۆلی ناوچیانێ. حه‌دۆ له‌سه‌ر ئه‌و حساره داده‌نیشی و ڕووی له خوارێیه. له وه‌رزێكی خه‌یالاوی و بێ ئاگادا، له به‌رزایی حساره‌كه‌وه ده‌ڕوانیته گونده‌كانی ئێشمێ و په‌پانێ شه‌پانێ و هه‌یات و چنارێ و ده‌شتی به‌رازگر. له خافله‌ته‌وه، هرسه‌ك، (ورچ) له پشته‌وه‌ڕا دێت و خۆی له حه‌دۆ ده‌دات. حه‌دۆ گێڕایبویه‌وه و گۆتیبو، كه هرس خۆی لێدام، وامزانی له حسارێ فڕه‌مده‌داته خوارێ و له ئاسمانی ڕوحم ده‌رده‌چی.
به‌لام هرس قه‌پالێكی لێدام و ڕایكێشام هه‌تا گه‌یاندمیه جێگایه‌تی كه‌تیه‌وه و ڕاست. ئه‌وكاتی بووه شه‌ڕی من و هرسه‌كه. هه‌ر قه‌پالێكی ئه‌و بوو خه‌نجه‌رێكی من. هه‌ر خه‌نجه‌رێكم لێیده‌دا، نڕیی ده‌كه‌وتنێ قه‌پالێكی لێده‌دام و ده‌یگفۆلیمه سه‌ر یه‌ك. هه‌رچه‌ندی هرس هه‌ولی ده‌دا كه له‌هێزو توانام بێخیت، منیش ئه‌وه‌نده توندتر خه‌نجه‌رم له لاشه‌ی كولكنی ده‌وه‌شاندن. هرس ١٦ قه‌پالی لێگرتم، منیش ١٦ خه‌نجه‌رم لێیدان. خه‌نجه‌ری شازده‌مینم له‌سه‌ر په‌رساتووانیداو ڕامكێشا هه‌تا سه‌ر ورگی و خوێن و ڕیخه‌لۆكی پێكه‌وه هاتنه خوار. له‌گه‌ل ئه‌و خه‌نجه‌رو به‌ربونه‌وه‌ی ڕیخه‌لۆكه‌كانی، زانیی ناتوانێ زیاتر زه‌فه‌رم پێدا ببات، به‌جێی هێشتم و ویستی لێم دوور كه‌ویته‌وه و خۆی قوتار بكات. هه‌رچه‌نده منیش ته‌واو شه‌پرزه ببوم و
حه‌دۆ به برینداری هاتبو به‌ره‌و گوندی ئێشمێ. دیاره به‌خت یاوه‌ری بووه و گه‌یشتبوه هنده‌ك شوان مه‌ڕ له دۆلی ناوچیان، بنیی حساری سه‌ر ڕسان. ئه‌وانیش لێی ببونه خاوه‌ن و به سواری گوێدرێك هینایانبویه‌وه بۆ ئاوایی و برینیان بۆی ده‌رمان كردبون. ماوه‌ی سێ مانگ له‌سه‌ر جێگا كه‌وتبو هه‌تا برینی ساڕێژ ببونه‌وه.
مرۆڤی خاوه‌ن غیره‌ت و كه‌ڕامه‌ت و شه‌هامه‌ت باكی به كوژران و تۆقاندنی خۆی نییه، له‌هه‌ر جێگاو ڕێگاو كاتێكی گونجاو یان نه‌گونجاو دابێت، خاوه‌نی هه‌لوێستی مه‌ردانه‌ی خۆیه‌تی و ناتوانێ سه‌ر شۆڕی قبول بكات.
له سه‌ره‌تای سه‌ده‌ی بیست و به‌رپا بونی ململانێی به‌ینی شێخ ڕه‌شید لۆلانی و شێخ ئه‌حمه‌د بارازانیدا، ڕۆژێك له‌شكری بنه‌ماله‌ی بارزانی دێنه گوندی كانیه‌ڕه‌ش. نزیكه‌ی سه‌د و په‌نجا چه‌كدار ده‌بن. ده‌بنه میوانی دیوه‌خانی بنه‌ماله‌ی خان ئاوده‌لی كانیه‌ڕه‌شی.
ئه‌و سه‌رده‌میش، دانیشتوانی گوندی كانیه‌ڕه‌ش زۆربه‌یان سۆفی و مورید و ته‌وبه‌داری ته‌كیه‌ی شێخ ڕه‌شید لۆلانی بون. حه‌دۆ بولاش به‌شداری ئه‌و دانیشتن ده‌بیت و چه‌كی پێ نابێت، ته‌نها خه‌نجه‌ری پێده‌بێت.
حه‌دۆ بولا كه‌سێكی چاونه‌ترس و لێوه‌شاوه بووه. له‌شكری بارزان هه‌موویان كه‌له كه‌له و خۆیان به زال به‌سه‌ر ژیانی خه‌لكانی ئه‌و ناچه‌دا زانیوه. دیوه‌خان گرمه و قریپه‌ی هاتبوو له چه‌كدارانی بارزان. كاتێك ده‌نگی ستۆڕینی كه‌رێك دێت، یه‌كێك له چه‌كداره‌كانی بارزانی ده‌لێ، ئه‌ها ئه‌وه مه‌لای سۆفیان بانگیدا!. حه‌دۆ بولا له‌ناو ئه‌و هه‌موو چه‌ك به‌ده‌ستانه‌ی بارزانیدا هه‌لده‌ستیته سه‌ر چۆكان و ده‌ست داوێته سه‌ر ده‌سكی خه‌نجه‌رو ده‌لێ نه‌ماقولیت كرد، مه‌لای سۆفیان نه‌بو، ده‌نگی شێخ ئه‌حمه‌دی بارزانی بوو. چه‌كداره‌كان هه‌موویان ته‌ماشای یه‌كتر ده‌كه‌ن و نه‌یانتوانیبو هیچ بلێن، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی هه‌له‌كه له خۆیان بو، دووه‌میش له ناوچه‌ی برادۆستان بون. چه‌كداره‌كانی بارزانی كه‌سه‌كه‌ی خۆیان كه ئه‌و خه‌له‌ته‌ی كردبو و بووه هۆی ڕێگا خۆشكردن بۆ حه‌دۆ بولا كه ڕاسته‌وه‌خۆ بلێ ئه‌و كه‌ره‌ی ستۆڕی شێخ ئه‌حمه‌د بارزانی بو، ئه‌و كه‌سه ده‌به‌نه ده‌رێ له دیوان و داركا‌ریه‌كی چاكی ده‌كه‌ن و له چه‌كی ده‌كه‌ن. حه‌دۆش دیوان به‌جێ ده‌هێلی و ده‌ڕواته‌وه مالی خۆی.
حه‌دۆ كه‌سێكی سه‌لت بو و هه‌تا مرد، ژنی نه‌هێنابو.
ڕۆژێك كۆمه‌له براده‌رێك گفتوگۆ له‌گه‌ل حه‌دۆ ده‌كه‌ن و پێی ده‌لێن، حه‌دۆ ئه‌وه بۆ هه‌تا ئێستا ژنت نه‌هێناوه؟ حه‌دۆش له وه‌لامیاندا ده‌لێ، ئه‌گه‌ر هینی ژن به ناوچاوانی شێر وه‌بایه، كه‌س پێشی من ده‌ستی لێنه‌ده‌دا، به‌لام چیبكه‌م به‌جایه‌كی ئه‌وتۆ وه‌یه، كه‌سانی هیچ و پوچ زیاتر ده‌ستیان پێیده‌گات..
حه‌دۆ له ناوه‌ڕاستی سالانی شێسته‌كانی سه‌ده‌ی بیست له گه‌ڕه‌كی باداوای هه‌ولێر نه‌خۆش ده‌كه‌وێت و مه‌رگی واقع لێی میوان ده‌بێت ڕوحی پاكی له جه‌سته‌ی پلینگ ئاسادا، جیاده‌بێته‌وه.
به‌ڕێزانم، چیڕۆكی حه‌دۆ بولا كانیه‌ڕه‌شی،م وه‌ك خۆی چۆنم بیستووه له باپیرم، به‌و شێوه‌م گێڕاوه‌ته‌وه و زۆر له‌و كه‌سانه‌ی له نزیكه‌وه حه‌دۆ،یان ده‌ناسی، ئێستاش له ژیاندا ماون و ده‌كرێ زۆر كرداری پیرۆزی ئه‌ویان له یاد بێت. به‌لام ئه‌وه‌ی من له باپیرمه‌وه وه‌رم گرتوه ده‌رباره‌ی حه‌دۆ، هه‌ر ئه‌وم نوسیته‌وه. به‌وهیوایه‌ی گێڕانه‌وه‌كه به دلی هه‌موو خوێنه‌رانی ئازیز و كه‌س و كاری حه‌دۆی ڕه‌حمه‌تی بێت.
No comments:
Post a Comment